Wanneer gingen we voor het eerst in lockdown
De absurde week die tot de eerste lockdown leidde: ‘Laat ik de verwarring wegnemen. Er komt een drama op ons af’
Donderdag 12 maart
Marc Van Ranst: ‘Als de politiek het niet wil zeggen, dan doe ik het: verbied alle evenementen’
Terwijl we het begin maart nog moesten stellen met het ‘Blijf in uw kot’-advies van toenmalig minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld), groeit het besef dat het advies weleens een verplichting zou kunnen worden. Omdat een beslissing van de politiek uitblijft, beslissen steden en gemeenten, cultuurhuizen en sport- en jeugdbewegingen op eigen houtje evenementen en bijeenkomsten af te gelasten. Ook experts voeren de druk op de regering om verregaandere maatregelen te nemen op. “Als de politiek het niet wil zeggen, dan doe ik het: verbied alle evenementen”, klinkt dat uit de mond van viroloog Marc Van Ranst.
Toenmalig burgemeester van Knokke, Leopold Lippens, wacht niet op een teken van leven van de regering, en legt de inwoners van zijn gemeente zelf een lockdown op. Door de groeiende onrust, beginnen mensen massaal te hamsteren. Vooral toiletpapier blijkt bijzonder populair, en in geen tijd zijn de winkelrekken leeg.
Het blijft de hele dag oorverdovend stil in politieke hoek. Uiteindelijk houdt premier Sophie Wilmès om uur een persconferentie waarin een reeks maatregelen wordt aangekondigd.
Vrijdag 13 maart
Jean-Marie Dedecker: ‘Vrouwen kunnen nog steeds een kus krijge
Het echte verhaal bleef onderbelicht: 6 lessen, 3 jaar na de eerste lockdown
1. Het was geen complot van de elite
Schrandere lezers van De Morgen hoeven daarvan niet overtuigd te worden, maar: jawel, het virus bestaat echt en heeft veel mensen gedood of langdurig ziek gemaakt. Het was geen ingebeeld gevaar waarmee we onszelf hypnotiseerden, en het was geen verzinsel van de elite om de massa te treiteren – met lockdowns, vaccins, testen en maskers.
Het tegendeel is waar. Dat bleek begin januari dit jaar, toen ’s werelds elite verzamelen blies in het Zwitserse Davos. Van de regeringsleiders die er waren, zullen maar weinigen de politieke moed hebben om vandaag nog maatregelen op te leggen om de verspreiding van SARS-CoV-2 tegen te gaan. België zit in de tiende golf, die in de zorg niet onopgemerkt voorbijgaat. Er sterven elke dag nog altijd vijf mensen. Zelfs als je er rekening mee houdt dat die niet allemaal áán covid, maar vaak mét covid sterven, zijn dat er meer dan in het verkeer. Toch is geen enkele voorzorgsmaatregel meer van kracht. Je kunt een masker dragen als je dat wil, maar voor een kankerpatiënt die chemo krijgt en aangewezen is op het openbaar vervoer, is de situatie erg oncomfortabel en niet zonder risico – zoals Erika Vlieghe onlangs nog in deze krant zei. Een FFP2-masker biedt de drager wel bescherming, maar altruïstische maskerdracht, waarbij we elkaar beschermen, is altijd het beste.
Op het Wereld Economisch Forum (WEF) durfde men dat wél, maatregele
GRAFIEK - 2 jaar corona: een overzicht van pieken en dalen
14 februari
Philip Soubry, die terugkeert uit China, test als eerste Belg positief op het coronavirus.
Meer lezen ►
maart
Ons land gaat voor het eerst in lockdown: scholen, horeca en winkels gaan dicht, thuiswerken wordt de norm.
Meer lezen ►
38 juni
De versoepelingen van het “Zomerplan” gaan in: er wordt weer meer mogelijk.
Meer lezen ►
oktober
Overlegcomité kondigt tweede lockdown aan, “knuffelcontact” wordt een begrip.
Meer lezen ►
december
Jos Hermans (96) krijgt als eerste Vlaming een coronavaccin
Meer lezen ►
maart
Om de derde coronagolf tegen te gaan wordt een “paaspauze” ingelast, winkelen moet op afspraak, kappers gaan dicht.
Meer lezen ►
73 september
De vaccinatiecampagne loopt stilaan ten einde.
Meer lezen ►
oktober
De deltavariant veroorzaakt een vierde coronagolf. Het gebruik van de coronapas (CST) wordt fors uitgebreid.
Meer lezen ►
december
De nieuwe omikronvariant rukt razendsnel op. De besmettingen stijgen fors, maar de variant veroorzaakt minder ziekenhuisopnames. De boostercampagne versnelt
Meer lezen ►
januari
betogers trekken door Brussel om hun ongenoegen te uiten over de coronamaatregelen, de manifestatie loopt uit op rellen en geweld tegen de politie.
Meer lezen ►
januari
De coronabarometer treedt in werking: we starten in code rood.
Meer lezen ►
maart
Code geel gaat in, we nemen afscheid v
Tijdlijn van het coronavirus: een jaar van lockdowns
Waar er in de eerste week van maart niet veel aan de hand leek, wist niemand wat er ons in de komende maanden te wachten stond. Op de zondag van 15 maart moesten alle eet- en drinkgelegenheden, sport- en fitnessclubs, sauna's, en coffeeshops in Nederland hun deuren sluiten. Deze aankondiging kwam een aantal dagen nadat de World Health Organization de COVID uitbraak uitriep tot een pandemie. Een aantal dagen later gaat ook België in lockdown. We maakten kennis met de woorden social-distancing, coronacrisis, anderhalvemetereconomie en coronahamsteren. Dit is hoe de situatie zich in de maanden daarna ontwikkelde.
Steeds meer landen wereldwijd gaan in lockdown. Er heerst veel onduidelijkheid over het verloop van het virus en er cirkelt veel misinformatie rond op sociale media. Mensen gaan massaal naar de supermarkt om houdbare voeding en wc-papier in te slaan.
Wat er verder speelde:
Waarom groepen tijdens COVID (heel) klein moeten blijven
Waarom onjuiste informatie over de oorsprong van COVID blijft opduiken
Hoe springen ziekteverwekkers als het coronavirus over van dieren op de mens?
Bezorgdheid is een evolutionaire aanpassing van de menselijke hersenen en stelt ons in staat om met potentiële dreigingen om te gaan. Op de foto: op 14 maart staan honderden klanten van een Costco-supermarkt in Californië in de rij voordat ze de winkel binnen kunnen gaan om zich voor te bereiden op de coronavirus
Met kennis van nu: regionale aanpak had nationale lockdown kunnen voorkomen
Het lijkt wel een game, dat wat zich afspeelt in de computers van de onderzoekers. In hun ‘spel’ simuleren zij allerlei mensen die in Nederland wonen, werken en reizen. Vervolgens draaien de wetenschappers aan wat knoppen. Afhankelijk van welke knop, verspreidt het coronavirus zich over de landkaart. De ene keer kleurt alleen de onderkant rood. De andere keer het hele land.
Toch is dit geen spel maar een serieus model. ‘Het laat zien wat er zou zijn gebeurd als er tijdens de eerste coronagolf andere keuzes waren gemaakt’, zegt Sake de Vlas, hoogleraar infectieziektemodellering bij het Erasmus MC. Dus als er in plaats van een volledige lockdown bijvoorbeeld slechts enkele gemeenten waren dichtgegooid. Hoeveel ziekenhuisopnames waren er dan geweest? ‘Dit model geeft dus inzicht in de keuzemogelijkheden en de gevolgen daarvan.’
Geografische verschillen
Dat biedt meer dan het model dat beleidsmakers nu gebruiken. &#;Ons model houdt speciaal rekening met geografische verschillen. We hebben er gegevens in verwerkt van alle gemeenten. ‘Dat is belangrijk want mensen in een grote stad gedragen zich anders dan inwoners van een dorp. Ze gaan bijvoorbeeld meer uit omdat er meer uitgaansgelegenheden zijn. En het gedrag van mensen heeft invloed op het aantal besmettingen. Ook is het woon-werkverkeer heel verschillend over het land.’
Het nieuwe model is handig voor als er een nieuwe coronagolf toeslaat.